احسان به والدین وخویشاوندان

بِسْمِ اللّهِ الرّحْمَنِ الرّحِیمِ

الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ و عَجّل فَرَجَهم

وَٱعْبُدُوا۟ ٱللَّهَ وَلَا تُشْرِکُوا۟ بِهِۦ شَیْـًۭٔا ۖ

وَبِٱلْوَٰلِدَیْنِ إِحْسَٰنًۭا

وَبِذِى ٱلْقُرْبَىٰ وَٱلْیَتَٰمَىٰ وَٱلْمَسَٰکِینِ

وَٱلْجَارِ ذِى ٱلْقُرْبَىٰ وَٱلْجَارِ ٱلْجُنُبِ

وَٱلصَّاحِبِ بِٱلْجَنۢبِ وَٱبْنِ ٱلسَّبِیلِ

وَمَا مَلَکَتْ أَیْمَٰنُکُمْ ۗ

إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُحِبُّ مَن کَانَ مُخْتَالًۭا فَخُورًا (۳۶نساء)

این آیه، از حقّ خدا واعبدوااللَّه»

تا حقّ بردگان ملکت ایمانکم»

را بیان کرده و این نشانه‏ى جامعیّت اسلام است.
الجار ذى‏القربى والجار الجنب»،

شامل همسایه‏ى فامیل و غیر فامیل،

هم عقیده و غیر هم عقیده نیز مى‏شود.

به گفته‏ى روایات تا چهل خانه از هر طرف، همسایه‏اند.

یعنى در مناطق کوچک، همه همسایه‏اند.
الصاحب بالجنب»، شامل رفقاى دائمى یا موقّت،

رفقاى سفر، یا آنان که به امید نفعى سراغ انسان مى‏آیند، مى‏شود.
ابن‏السبیل»،

ممکن است در وطن خود متمکن باشد و ما شناختى از او و بستگانش نداشته باشیم، فقط بدانیم که درمانده‏ى در سفر و فرزند راه است که باید مورد حمایت قرار گیرد.
مختال»،

کسى است که در دنیاى خیال،

خود را بزرگ مى‏پندارد و تکبر مى‏کند.

اگر به اسب هم خیل» مى‏گویند چون متکبّرانه راه مى‏رود.
احسان به پدر و مادر، شامل محبّت، خدمت، کمک مالى، علمى، عاطفى و م با آنان مى‏شود.
شرط احسان به والدین خوب بودن آنان نیست، ولى اطاعت از والدین در صورتى است که آنان به امرى بر خلاف رضاى خدا فرمان ندهند.
امام صادق‏علیه السلام فرمودند: پیامبرصلى الله علیه وآله و على‏علیه السلام پدران این امّت هستند، زیرا در قرآن آمده: اعبدوا اللّه. و بالوالدین احساناً»
1- تنها عبادت خدا کافى نیست،

دورى از هرگونه شرک و ریا لازم است.

واعبدوا اللَّه ولاتشرکوا.»
2- نیکى به پدر و مادر، در کنار بندگى خدا وتوحید مطرح است. واعبدوااللَّه. و بالوالدین احسانا»
3- خداپرست واقعى باید نسبت به بستگان، محرومان و همسایگان خود، متعهّد و مسئول باشد.

اعبدوااللَّه. ذى القربى و الیتامى»
4- همسایگان دور نیز بر انسان حقّ دارند. الجار الجنب»
5 - در احسان کردن به اولویّت‏ها توجّه کنید. نام والدین قبل از بستگان و نام آنان قبل از یتیمان آمده است.
6- بى‏توجّهى به والدین و بستگان و یتیمان و محرومان جامعه، نشانه‏ى تکبّر و فخر فروشى است.

ان اللّه لایحبّ من کان مختالاً فخوراً»
7- احسان، باید همراه با تواضع باشد.

در ابتداى آیه سفارش به احسان شده و در پایان از تکبّر نهى نموده است. لایحبّ کلّ مختال»

هرکه گردد خاکسار خلق والا می شود

قطره از افتادگی واصل به دریا می شود

موضوعات مرتبط: احسان به والدین وخویشاوندان